Tryb przeprowadzania przewodów doktorskich
Osoba ubiegająca się o otwarcie przewodu doktorskiego w Głównym Instytucie Górnictwa występuje do Naczelnego Dyrektora Instytutu z wnioskiem o wszczęcie przewodu doktorskiego. Do wniosku dołącza:
- oryginał albo poświadczoną przez jednostkę przeprowadzającą przewód doktorski kopię dokumentu stwierdzającego posiadanie tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera lub innego równorzędnego, w szczególnych przypadkach z wnioskiem może wystąpić osoba, która posiada co najmniej tytuł zawodowy licencjata lub równorzędny i uzyskała „Diamentowy Grant” w ramach programu ustanowionego przez ministra właściwego do spraw nauki,
- proponowany temat i koncepcję rozprawy doktorskiej, ze wskazaniem obszaru wiedzy, dziedziny i dyscypliny naukowej, w której ma być otwarty przewód doktorski, propozycję osoby promotora oraz dyscypliny dodatkowej,
- wykaz prac naukowych, twórczych prac zawodowych oraz informację o działalności popularyzującej naukę,
- informację o przebiegu przewodu doktorskiego, jeżeli kandydat ubiegał się uprzednio o nadanie stopnia doktora w tej samej dyscyplinie.
Kandydat może wraz z wnioskiem o wszczęcie przewodu doktorskiego przedstawić:
- certyfikat potwierdzający znajomość nowożytnego języka obcego (wykaz certyfikatów stanowi załącznik nr 1 do Rozporządzenia MNiSW z dnia 22 września 2011 r. w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodach doktorskich, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora); posiadanie certyfikatu wymienionego w ww. załączniku zwalnia kandydata z obowiązku zdawania egzaminu z nowożytnego języka obcego,
- wniosek o wyrażenie zgody na przedstawienie rozprawy doktorskiej w innym języku niż polski.
2. Dyrektor GIG przekazuje wniosek wraz z załącznikami Przewodniczącemu Rady Naukowej, który wspólnie z Zastępcą Naczelnego Dyrektora do spraw Badań i Wdrożeń wyznacza termin seminarium, podczas którego kandydat przedstawia koncepcję swojej rozprawy doktorskiej oraz dorobek naukowy. W seminarium uczestniczą członkowie Rady Naukowej GIG, specjaliści z danej dyscypliny, proponowany promotor oraz inni zainteresowani.
3. Warunkiem wszczęcia przewodu doktorskiego jest posiadanie wydanej lub przyjętej do druku publikacji naukowej w formie książki lub co najmniej jednej publikacji naukowej w recenzowanym czasopiśmie naukowym o zasięgu co najmniej krajowym, określonym przez ministra właściwego do spraw nauki na podstawie przepisów dotyczących finansowania nauki lub w recenzowanym sprawozdaniu (materiałach) z międzynarodowej konferencji naukowej.
4. Po uzyskaniu pozytywnej opinii uczestniczących w seminarium, wniosek o otwarcie przewodu doktorskiego jest rozpatrywany na posiedzeniu Rady Naukowej. W głosowaniu tajnym zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, podejmowane są uchwały dotyczące wszczęcia przewodu doktorskiego, wyznaczenia promotora, wyznaczenia promotora pomocniczego w przypadku jego udziału w przewodzie.
5. Po przygotowaniu rozprawy, kandydat składa pięć egzemplarzy rozprawy opatrzonych streszczeniem w języku angielskim i polskim w Sekretariacie Rady Naukowej GIG. Wymienione streszczenia kandydat składa w wersji papierowej i elektronicznej.
Streszczenie rozprawy zamieszcza się na stronie internetowej GIG w dniu podjęcia uchwały o przyjęciu rozprawy doktorskiej. Streszczenie pozostaje na stronie co najmniej do dnia nadania stopnia.
6. Promotor rozprawy przedstawia pisemną opinię o rozprawie Przewodniczącemu Rady Naukowej.
7. Rada Naukowa na posiedzeniu, po zapoznaniu się z opinią promotora, w głosowaniu jawnym, zwykłą większością głosów, przy obecności co najmniej połowy ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, powołuje Komisję Przewodu Doktorskiego spośród członków Rady posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny podstawowej odpowiadającej tematowi rozprawy doktorskiej lub pokrewnej, składającej się co najmniej z siedmiu osób. W skład Komisji Przewodu Doktorskiego wchodzą ponadto recenzenci rozprawy doktorskiej oraz promotor. W skład Komisji Rada może powołać promotora pomocniczego bez prawa głosu.
Na tym samym posiedzeniu, w tym samym trybie, Rada Naukowa powołuje Komisje Egzaminacyjne przeprowadzające egzaminy doktorskie w zakresie:
- dyscypliny podstawowej odpowiadającej tematowi rozprawy doktorskiej – w składzie co najmniej czterech osób, w tym promotora, posiadających tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie wybranej dyscypliny naukowej,
- dyscypliny dodatkowej – w składzie co najmniej trzech osób, z których co najmniej jedna posiada tytuł profesora lub stopień doktora habilitowanego w zakresie dyscypliny naukowej, z której zdaje się egzamin,
- nowożytnego języka obcego – w składzie co najmniej trzech osób, z których co najmniej jedna naucza tego języka w szkole wyższej; jeśli kandydat przedstawi stosowny certyfikat, o którym mowa w pkt. 1 niniejszej instrukcji, jest on zwolniony z egzaminu doktorskiego z nowożytnego języka obcego.
Egzaminy doktorskie oceniane są w skali ocen od 2 do 5.
W głosowaniu tajnym, zwykłą większością głosów, przy obecności co najmniej połowy ogólnej liczby uprawnionych do głosowania, Rada Naukowa wyznacza co najmniej dwóch recenzentów spośród osób zatrudnionych w jednostce innej niż ta, której pracownikiem jest osoba ubiegająca się o nadanie stopnia doktora i niebędących członkami Rady Naukowej GIG.
- Recenzenci przygotowują swoje opinie o rozprawie doktorskiej w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania zlecenia na jej sporządzenie i przedstawiają je Radzie Naukowej w wersji papierowej i elektronicznej. Rada Naukowa, niezwłocznie po otrzymaniu ostatniej recenzji, zamieszcza je na własnej stronie internetowej, gdzie pozostają co najmniej do dnia nadania stopnia oraz przekazuje do Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów w formie elektronicznej.
- Terminy egzaminów doktorskich ustala Przewodniczący Rady Naukowej w porozumieniu z Komisjami Egzaminacyjnymi, przed przyjęciem rozprawy doktorskiej.
- Jeżeli kandydat w wyznaczonym terminie nie przystąpi do egzaminów doktorskich, albo nie przedstawi rozprawy doktorskiej, Rada Naukowa może podjąć uchwałę o zamknięciu przewodu doktorskiego.
- W przypadku niezaliczenia jednego z egzaminów doktorskich Rada Naukowa na wniosek kandydata może wyrazić zgodę na powtórne jego zdawanie, nie wcześniej jednak niż po upływie trzech miesięcy od dnia przystąpienia do tego egzaminu po raz pierwszy i nie więcej niż jeden raz.
- Po zdaniu egzaminów, Komisja Przewodu Doktorskiego, po zapoznaniu się z recenzjami oraz wynikami egzaminów, w głosowaniu tajnym, przyjmuje rozprawę doktorską oraz wyznacza termin jej publicznej obrony.
- Rada Naukowa GIG zawiadamia, co najmniej 10 dni przed terminem obrony, o dacie i miejscu jej przeprowadzenia inne jednostki organizacyjne uprawnione do nadawania stopnia doktora w dyscyplinach górnictwo i geologia inżynierska lub inżynieria środowiska oraz wywiesza ogłoszenia we własnej siedzibie. W zawiadomieniach podaje się również informacje o miejscu złożenia rozprawy doktorskiej oraz o zamieszczeniu streszczenia wraz z recenzjami na stronie internetowej GIG.
- Obrona odbywa się na otwartym posiedzeniu Komisji Przewodu Doktorskiego, z udziałem co najmniej jednego recenzenta, promotora, promotora pomocniczego.
- Podczas obrony Kandydat przedstawia główne założenia rozprawy doktorskiej, a następnie recenzenci przedstawiają swoje recenzje. W przypadku nieobecności jednego z recenzentów Przewodniczący Komisji Przewodu Doktorskiego zarządza odczytanie recenzji. Następnie Przewodniczący otwiera dyskusję, w której mogą zabrać głos wszyscy obecni na posiedzeniu. Dyskusję kończy wypowiedź Kandydata.
- Po zakończeniu obrony Komisja Przewodu Doktorskiego odbywa posiedzenie niejawne, na którym oceniana jest publiczna obrona oraz w głosowaniu tajnym podejmowana jest uchwała o przyjęciu publicznej obrony rozprawy doktorskiej, a następnie przygotowywany jest projekt uchwały Rady Naukowej w sprawie nadania stopnia doktora. Komisja może rozważyć wniosek o wyróżnienie rozprawy. Tryb wyróżnienia rozprawy określa odrębna uchwała Rady Naukowej.
- Na posiedzeniu Rady Naukowej Przewodniczący Komisji Przewodu Doktorskiego przedstawia wniosek w sprawie nadania stopnia naukowego doktora nauk technicznych w dyscyplinach: górnictwo i geologia inżynierska lub inżynieria środowiska. W głosowaniu biorą udział członkowie Rady Naukowej, posiadający tytuł naukowy lub stopień naukowy doktora habilitowanego, promotor i recenzenci oraz dyrektor i jego zastępcy, zgodnie z artykułem 30.5 ustawy o instytutach badawczych. Uchwała staje się prawomocna z chwilą jej podjęcia. W przypadku wniosku Komisji Przewodu Doktorskiego o wyróżnienie rozprawy, odbywa się ponowne tajne głosowanie. Uchwały zapadają bezwzględną większością oddanych głosów, przy obecności co najmniej połowy liczby osób uprawnionych do głosowania.
- Osoba, której nadano stopień naukowy doktora, składa przyrzeczenie i otrzymuje stosowny dyplom, wręczany w trakcie uroczystej promocji organizowanej przez Radę Naukową.
- Dyrektor GIG przesyła w formie elektronicznej i papierowej do ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego oraz do Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów zawiadomienie o nadaniu stopnia doktora w terminie dwóch tygodni od daty nadania stopnia.
Tryb przeprowadzania przewodów doktorskich w Głównym Instytucie Górnictwa regulują następujące obowiązujące akty prawne:
- Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 roku o instytutach badawczych (Dz.U.
z 2010 r., Nr 96, poz. 618). - Obwieszczenie Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 31 maja 2010 roku w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych uprawnionych do nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego wraz z określeniem nazw nadawanych stopni (M.P. z 2010 r., Nr 45, poz. 643).
- Ustawa z dnia 14 marca 2003 roku o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz.U. z 2003 r., Nr 65, poz. 595, z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2005 r., Nr 164 poz. 1365 z późn. zm.).
- Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 15 stycznia 2004 roku, Ministra Edukacji i Nauki z dnia 15 grudnia 2005 roku oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 sierpnia 2005 roku w sprawie szczegółowego trybu przeprowadzania czynności w przewodach doktorskim i habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora (Dz.U. z 2004 r., Nr 15, poz. 128; Dz.U. z 2005 r., Nr 252, poz. 2125 oraz Dz.U. z 2006 r., Nr 153, poz. 1094).
- Ustawa z dnia 18 marca 2011 roku o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2011 r., Nr 84, poz. 455 i Nr 112, poz. 654).
- Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 września 2011 roku w sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania czynności w przewodach doktorskich, w postępowaniu habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora (Dz.U. z 2011 r., Nr 204, poz. 1200).
Poniżej przedstawiono:
Schemat 1. Prace przygotowawcze do doktoratu
Schemat 2. Działania związane z przeprowadzeniem przewodu
doktorskiego zgodnie z wymaganiami ustawy – cz. 1
Schemat 2. Działania związane z przeprowadzeniem przewodu
doktorskiego zgodnie z wymaganiami ustawy – cz. 2
Schemat 1. Prace przygotowawcze do doktoratu
Schemat 2. Działania związane z przeprowadzeniem przewodu
doktorskiego zgodnie z wymaganiami ustawy – cz. 1
Schemat 2. Działania związane z przeprowadzeniem przewodu
doktorskiego zgodnie z wymaganiami ustawy – cz. 2